DIR nedir?

Gelişimsel(developmental), bireysel farklılıklar (individual difference), ilişki temelli(relationship-based) kelimelerinin başlıklarından oluşan DIR, otizm spectrum bozukluğu ve diğer gelişimsel farklılıkları olan çocuklarda ortaya çıkan güçlü ve zorlayıcı yanları keşfederek, onlar için kapsamlı bir değerlendime ve müdahale programı oluşturmamıza yarayan bir yaklaşımdır.

Gelişimsel(D) Basamak: Çocuğun gelişimsel olarak hangi düzeyde olduğunu anlamak, bir tedavi programı oluşturmak için için kritik bir noktadır.

Bireysel Farklılıklar(I): Biyolojik temelli, tek ve biricik özellikleriyle, her çocuğun dünyayı nasıl algıladığı, regüle olduğu tepki verdiği önemlidir. Her çocuğun, duyusal işlemleme, dokunma, ses, hareket gibi uyaranlarla başa çıkabilme özellikleri farklıdır.

İlişki Temelli(R) : Çocuğa bakım veren kişi, ebeveynler, terapistler ve yaşamındaki diğer kişilerin, çocuğun bireysel özelliklerini ve gelişimsel düzeyini dikkkate alarak onunla etkileşime geçmesidir.

Floortime**, DIR Modelinin temelini oluşturan, otizm spektrum bozukluğu dahil olmak üzere pek çok gelişimsel zorluk yaşayan çocuklar ve onların aileleri için geliştirilmiş, kapsamlı bir programdır.Bu kapsamlı program,  bireysel becerilerine göre, fonksiyonel duygusal gelişim basamaklarında  çocuğu adım adım daha iyi bir gelişim seviyesine çıkarmayı hedefler. Bunu yaparken, her bir basamak arasındaki ilişkiye dair çocuğun farkındalığını da arttırmak hedeflenir. Floortime genellikle tek başına değil, ergoterapi, konuşma terapisi, fizyoterapi ve özel eğitim programlarıyla bir arada yürütülür.

Floortime,  çocuğun gelişim basamaklarında ilerlemesini sağlamak için onunla yere oturup çalıştığımız bir tekniktir. Aynı zamamnda da, özel eğitim uzmanı, konuşma terapisti ya da duyu bütünleme terapistinin çalışmalarında yol gösterici bir felsefedir.

Bu nedenle, Floortime’ ı iki şekilde tanımlamak mümkündür:

1. Ebeveynlerin çocukla yerde 20 dakika boyunca vakit geçirmesini sağlayan spesifik bir tekniktir.

2. Çocukla etkileşimi karakterize eden, temel bir felsefedir.

DIR Floortime Modelinin en önemli prensipleri, çocuğun liderliğini takip etmek ve onun dünyasına girerek Fonksiyonel Duygusal Gelişim Basamaklarında gelişme göstermesini sağlamaktır. Çocuğu iyi tanımak(bireysel farklılıklarını, duyusal ihtiyaçlarını doğru çözümlemek), bu yolla onun dünyasına girmeyi sağlayacaktır. İletişim kurmaya ihtiyaç duyması için aracı olmak ve dış dünyayla etkileşime geçme kapasitesini arttırmak en önemli hedeflerdir.

*www.icdl.com

** Greenspan, S. I. (2004). What is Floortime and What is not Floortime . Web-based Radio Show.